Ponad 12% polskiego społeczeństwa to osoby z różnym typem i rodzajem niepełnosprawności. Wbrew pozorom nie jest to jedyna grupa docelowa zainteresowana dostępnością. Każdy z nas, w mniejszym lub większym stopniu, jest lub może być beneficjentem rozwiązań zapewniających dostępność, zwłaszcza dostępność transportową i architektoniczną. Każdy z nas ma swoje szczególne potrzeby, które zwłaszcza w podróży mogą być trudniejsze do zaspokojenia. Podróż oznacza wyjście poza własną strefę komfortu i możliwość znalezienia się w nieprzewidzianych sytuacjach.

W ramach prac Transportowego Obserwatorium Badawczego Centrum Unijnych Projektów Transportowych zorganizowało 27 marca br. spotkanie eksperckie pod tytułem „Nowoczesna infrastruktura transportowa w służbie dostępności”. W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele administracji państwowej (Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, Ministerstwa Infrastruktury), samorządowej, beneficjentów i środowiska naukowego (eksperci ds. dostępności i projektowania uniwersalnego) oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych.

Spotkanie służyło integracji i wymianie doświadczeń, a także "oswajaniu" niepełnosprawności.

W gronie ekspertów znaleźli się m.in. przedstawiciele Instytutu Transportu Samochodowego – prof. Marcin Ślęzak - dyrektor, Beata Stasiak – pełnomocnik dyrektora do spraw osób niepełnosprawnych oraz specjaliści: specjaliści Adam Sowiński i Piotr Malawko. Przedstawiciele ITS omówili zagadnienia związane z perspektywami rozwojowymi sektora mobilności niepełnosprawnych kierowców oraz zaprezentowali część floty pojazdów ITS przeznaczonej do przewozu osób oraz samodzielnego kierowania przez osoby niepełnosprawne.

Eksperci w toku prezentacji i dyskusji panelowych zgodzili się, iż każdy pasażer powinien mieć te same warunki podróżowania. Warto zaznaczyć, iż powinniśmy myśleć o podróży nie tylko, jako o pobycie w pociągu czy autobusie. Podróż zaczyna się już w domu wraz z podjęciem decyzji lub pojawieniem się okoliczności, z których wynika konieczność wyjścia z domu.

Odpowiedzią na takie potrzeby jest koncepcja uniwersalnego projektowania tj. strategiczne podejście do planowania i projektowania zarówno produktów, jak i odpowiedniego otoczenia, mające na celu promowanie społeczeństwa włączającego wszystkich obywateli oraz zapewniającego im pełną równość oraz możliwość uczestnictwa. Uniwersalne projektowanie, to projektowanie produktów oraz otoczenia tak, aby były one dostępne dla wszystkich ludzi, w największym możliwym stopniu, bez potrzeby adaptacji. W toku dyskusji wykazano, iż projektowanie uniwersalne nie jest łatwe w kontekście funkcjonujących przepisów architektonicznych, ochrony zabytków itp., a także różnych standardów umożliwiających różne interpretacje tych przepisów. Brak jest spójnego podejścia do projektowania przestrzeni publicznej.

Eksperci zgodzili się, że tworzenie dostępności jest ustawicznym procesem. Nigdy nie można powiedzieć, że osiągnięto w tym zakresie pełny sukces, ponieważ zawsze można zrobić coś inaczej lub lepiej, opierając się na coraz nowszych rozwiązaniach technologicznych i organizacyjnych. Z drugiej strony nie można opierać się tylko na technologiach, bo jak wskazywano, rozwój społeczny nie zawsze nadąża za nowoczesnymi technologiami. Dochodzenie do możliwie pełnej dostępności wymaga współpracy z osobami z niepełnosprawnościami i organizacjami zajmującymi się profesjonalnie tym zagadnieniem. Konieczne jest stworzenie uwarunkowań technicznych i organizacyjnych, ale również zwiększenie świadomości potrzeb osób z niepełnosprawnościami, zwłaszcza w zakresie ich funkcjonowania w mniejszych miejscowościach. Polska jako kraj ma wiele do nadrobienia w wielu dziedzinach, również w kwestii zapewnienia dostępności transportu (m.in. kolejowego czy dalekobieżnego) dla wszystkich i na równych prawach.

W ramach spotkania zorganizowany został również turniej dostępności, a dzięki Instytutowi Transportu Samochodowego uczestnicy spotkania mieli możliwość obejrzenia aut dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych.

Przeprowadzone spotkanie to jedno z działań CUPT, mające na celu zwiększenie społecznej świadomości w zakresie dostępności transportu dla osób o ograniczonej możliwości poruszania się zarówno wśród beneficjentów, jak też samych pracowników instytucji.

Źródło: CUPT